‘Ja maar mama… Het is vakántie!’

Tuurlijk, op vakantie laat je de teugels flink vieren. Maar een beetje opvoeden blijft wel noodzaak. Vraag is: hoe vind je de balans? Wij hebben het antwoord.

Gewone zaken zoals niet vloeken, geen brutale mond en rommel achter je k*nt opruimen, blijven op vakantie hetzelfde als thuis. Maar hoe ga je om met verveling, eten en laat naar bed gaan? Wat zeg je tegen kinderen die elke twee minuten vragen wat ‘we’ nu gaan doen? Hoe streng ben je aan tafel als ze bijna niks willen eten? Wat is de absolute grens qua bedtijd en raken kinderen niet uitgeput na drie weken laat naar bed? Op vakantie is alles anders. Maar is dat erg?

Naar bed

Volgens Tamar de Vos-van der Hoeven, opvoeddeskundige, psycholoog en eigenaar van opvoedadvies.nl, kunnen kinderen zich over het algemeen prima aanpassen op vakantie. Tamar: “Kinderen snappen heel goed het verschil tussen het dagelijkse leven en vakantie. Voor de zekerheid kun je bepaalde dingen nog even benoemen, bijvoorbeeld dat ze (alweer) een ijsje mogen omdat het vakante is. Op die manier snappen ze het ook beter als het straks thuis weer ‘normaal’ gaat.” Toch kan het lastig zijn, al die veranderingen. Bedtijd, bijvoorbeeld. Op vakantie gaan kinderen vaak laat naar bed. En waarom ook niet? Ze hoeven tenslotte niet vroeg op. Maar wat doet het met kinderen, zo’n verandering in slaapritme?

Volgens Tamar kunnen kinderen wat minder slaap in de vakantie prima hebben. “Laat naar bed hoeft niet te betekenen minder slaap. Het ritme wordt gewoon wat anders. Daarbij is vakantie op zich al ontspannend, waardoor ze sowieso lekker uitrusten.” Ook Elsie Sloot, opvoedkundige, pedagoog en auteur van onder andere Opvoeden? Vraag het Elsie, ziet er geen kwaad in als kinderen een periode wat later naar bed gaan. Maar ze maakt wel een kleine kanttekening. Elsie: “Let erop dat kinderen niet oververmoeid raken. Als kinderen erg laat naar bed gaan en de volgende ochtend (heel) vroeg wakker worden door hun biologische klok, kunnen ze te weinig slaap krijgen. Dan worden ze moe, hangerig, ongehoorzaam en hyper. Wat helpt, is om het tempo van de dag bewust rustig te houden. Plan niet te veel activiteiten. Geef ze de gelegenheid om overdag ook eens lekker even niets te doen. Als ze het nodig hebben, vallen de ogen vanzelf wel dicht.”

Niets doen

Het tempo rustig houden en niet te veel activiteiten plannen… Dat klinkt goed, maar is makkelijker gezegd dan gedaan. Kinderen van nu zijn gewend aan dagen gevuld met school, muziekles, sport, theater, gamen en ga zo maar door. ‘Lekker niets doen’ is er meestal niet meer bij. Kunnen ze dat nog wel? Zonder activiteiten gaan kinderen zich al snel vervelen. En wat dan?

Els van der Luit, onderwijspedagoog, trainer in de kinderopvang en eigenaar van luitenduideljik.nl: “Vervelen is helemaal niet erg! Integendeel. Het is goed voor kinderen om zich af en toe te vervelen. Zo kunnen de hersenen even tot rust komen en ontstaat er ruimte voor nieuwe actie. Volwassenen ontspannen zich ook, voor de televisie of tijdens een wandeling met de hond. Dan noemen we het onthaasten. Maar als kinderen zomaar wat hangen of niets doen, keuren we het gek genoeg af en sporen ze aan om ‘iets te gaan doen’. Mijn advies: gun kinderen een time-out.”

Ook opvoedkundige Tamar is voorstander van vervelen: “Het gaat erom een goede balans te vinden tussen stimuleren van activiteiten en toelaten van tijd om ‘niks’ te doen. Vervelen kan zorgen voor de nodige rust, tijd om na te denken en te dagdromen. Even helemaal niets hoeven, kan soms heel prettig zijn.” En nuttig. Want vervelen kan stimulerend werken. Tamar: “Als een kind merkt dat ouders geen suggesties meer aandragen en geen extra aandacht geven, gaat het meestal na een tijdje zelf iets bedenken om te doen. Op die manier stimuleer je je kind om zelf oplossingen te verzinnen en wordt zijn/haar creativiteit en zelfstandigheid gestimuleerd.”

Het is daarbij wel belangrijk om goede randvoorwaarden te creëren. Els: “Neem spelletjes, puzzels, boeken en knutselspullen mee, zodat er genoeg te doen is. Maar las ook tijd in voor siësta’s en een zelfstandig speeluurtje.” Houd wel een oogje in het zijl. Els: “Mokken, hangen en stoeien, kan omslaan in een negatief gevoel. Ook kan er iets anders spelen dan gewone verveling. Misschien zit je kind ergens mee of heeft het heimwee? In zo’n geval heeft het juist een knuffel nodig en wat positieve aandacht. Maar als er niets aan de hand is, kun je ze prima laten. Even ‘niks doen’ is dan juist een positief onderdeel van de dag.”

Tekst Anne Bakker

Wil jij geen enkele editie missen? Abonneer je dan nu op Fabulous Mama magazine!

Wil je op de hoogte blijven van de leukste artikelen en toffe winacties? Volg Fabulous Mama magazine op Instagram, Facebook en meld je aan voor onze tweewekelijkse nieuwsbrief.